Martinelli Luce

Italië

Elio Martinelli
1922 - 2004

Plinio Martinelli Logo
1950 - 1969

Martinelli Luce werd opgericht door Elio Martinelli, één van de pioniers van het Italiaanse design op het gebied van verlichting. Sinds 1950 vormen onderzoek en design de kern van het bedrijf.

Martinelli werd geboren in Lucca na de Eerste Wereldoorlog en studeerde voor theatrale decorontwerp aan het Instituut voor Schone Kunsten in Florence met de ambitie om scenograaf te worden. Na zijn studie begon Martinelli echter te assisteren in het verlichtingsbedrijf van zijn vader Plinio, oprichter in de jaren 1930 van het familiebedrijf dat later werd uitgebreid door Elio.
In de zaak van zijn vader gebruikte hij zijn studiekennis van theatrale decorontwerpen en verlichting om verlichtingsarmaturen te leveren voor een verscheidenheid aan interieurs. Zijn lopende projecten voor ruimtes varieerden van privéwoningen tot populaire restaurants en moedigden hem aan om een kleine studio op te richten in een kelder aan de Piazza Bernardini in Lucca, van waaruit hij al snel een grote vraag naar zijn verlichtingscreaties kreeg. Dit vroege succes zette hem ertoe aan om in het begin van de jaren 1950 officieel zijn eigen bedrijf, Martinelli Luce, op te richten. Na een paar jaar en verschillende ervaringen op het gebied van decorontwerp, koos hij als zijn werkplaats het pand van een kleine winkel, gespecialiseerd in de verkoop van elektrisch materiaal voor verlichtingsprofessionals. Het pand was eigendom van zijn vader, in het historische centrum van Lucca.

Hoewel hij zich voornamelijk richt op interieurontwerp en inrichting voor winkels, restaurants, hotels en bars, brengt de noodzaak om zijn projecten te realiseren Martinelli er al snel toe om ook zijn eigen verlichtingsarmaturen te ontwerpen en, bijna als gevolg daarvan, ze zelf te produceren. In relatief korte tijd leidde Martinelli's ontwerpvaardigheden hem naar het creëren van een serie lampen voor binnenhuis, met de nadruk op huishoudelijk in plaats van industrieel gebruik. Zo begon de productie die zou uitmonden in de eerste Martinelli Luce catalogus.

In zijn beginjaren legde Elio Martinelli de nadruk op zijn eenvoudige en rigoureuze flair, wat een sterke impuls gaf aan het bedrijf dat gaandeweg een internationale referentie in de sector werd. Gekenmerkt door een essentieel ontwerp en originaliteit van het project, haalden de eerste verlichtingsarmaturen van Martinelli hun inspiratie uit zowel de natuur als de geometrie. Men stelden het publiek een reeks producten voor die voornamelijk werden gekenmerkt door hoge functionele prestaties, suggestieve en zeer sobere vormen waarin een meer dan passend gebruik van materialen (zelfs innovatief, voor die tijd, zoals methacrylaat) opvalt.

Veel van Elio Martinelli's lampen - 'een synthese van esthetiek, functionaliteit en creativiteit' - schrijven industriële designgeschiedenis: van een pioneer met grote prestige en finesse waartoe de volgende lampen behoren: Bolla (1960), Poliedro (1962), Serpente (1965), Cobra (1968), Foglia (1969), Millepiedi (1972), Elmetto (1976), Dobermann (1980), Le Rondini (1984), Biconica (1987), Nuvole Vagabonde (1998).

Martinelli, bekend in Italië en daarbuiten, begon samen te werken met bekende ontwerpers in de sector en won prijzen en erkenning. Onder leiding van Elio Martinelli, nam het bedrijf op uitnodiging van architect Gio Ponti, deel aan de eerste editie van Eurodomus in 1966, en aan volgende edities in 1968, 1970 en 1972. Hij nam ook deel aan de XIV en XV Triennale in Milaan in 1973 en aan alle volgende edities van de beurs van Milaan. Zijn inspiratie is altijd eenvoud, geometrie en de natuur in al haar vormen geweest. Een crescendo van intuïties toegepast op nieuwe materialen - zoals bijvoorbeeld methacrylaat -, geëxperimenteerd en 'onderzocht' in opeenvolgende modellen vanaf het allereerste begin van de productie- en ontwerpactiviteit.

Maar het bedrijf biedt, vooral vanwege de achtergrond van degenen die er al zo lang aan het hoofd staan, niet alleen knowhow, maar ook gevoeligheid voor ontwerp, participerende aandacht zelfs voor zeer specifieke inrichtingsprojecten, zoals de Pipistrello lamp, ontworpen door Gae Aulenti in 1965 werd speciaal gemaakt voor de herinrichting voor de Olivetti winkel in Parijs.

Het is geen toeval dat sommige ontwerpen van Martinelli, zoals deze ontwerpen van Gae Aulenti, de Pipistrello (1965) en de Ruspa (1968) of de Profiterolle (1968) ontworpen door Sergio Asti, bewaard worden in belangrijke Italiaanse en buitenlandse designmusea.

De resultaten van deze ondernemersmissie, met name gericht op de lange termijn, zijn dus ook vandaag de dag nog zichtbaar, aangezien het assortiment van Martinelli Luce jaar na jaar is verrijkt met nieuwe armaturen, terwijl een even groot aantal historische producten als uitdrukking van Italiaans design uit de jaren '60 en '70 in catalogi zijn opgenomen. In de loop van de tijd is een overkoepelende collectie opgebouwd die in staat is een bedrijfsimago te vestigen.

Over een periode die nu meer dan zes decennia beslaat hebben internationaal gerenommeerde ontwerpers en architecten met Martinelli Luce samengewerkt: naast de eerder genoemde Gae Aulenti en Sergio Asti bestaat het grote team van het in Lucca gevestigde bedrijf uit: Studio Orlandini, Marc Sadler, Luc Ramael, Studio Lucchi & Biserni, Angelo Micheli, Luisa Bocchietto, Silvio De Ponte, Serge en Robert Cornelissen, Michel Bouquillon, Brian Sironi, Studio 4P1B, Adolini + Simonini Associati, Andrea Zanini AZ Design, Brian Rasmussen en anderen. Een totaal productaanbod dat, naast lampen voor thuis, nu ook een breed scala aan technische armaturen omvat die zijn ontworpen voor het verlichten van kantoren, winkels, bioscopen, hotels, musea en grootschalige winkels, waarbij gebruik wordt gemaakt van lichtbronnen met technologie die is toegepast voor het optimaliseren van energie-efficiëntie en verlichting voor commerciële ruimtes.

Stand Martinelli Luce Eurodomus beurs Milaan 1966

Ontwerpen Elio Martinelli

Serpente 1965

Cobra 1968

Foglia 1969

Bola 1965

Relax 1968

Mappamondo 1968

Poliedro 1962

Elmetto 1976

Screen 1972

Dobbermann 1970

Robot 1965

Saliscendi 1965

Mushroom lampen 1965

Meerdere creaties van Elio Martinelli 1965 - 1979

Gae Aurlenti 1927 - 2012

Gae Aurlenti werd geboren in 1927 in Palazzolo dello Stella provincie Udine Italië, dochter van Aldo Aulenti, van Apulische afkomst en Virginia Gioia, Napolitaanse van Calabrische afkomst.

Gae Aurlenti studeerde af in architectuur aan de Politecnico di Milano in 1953, waar ze ook een vakdiploma behaalde. Ze volgde haar opleiding tot architect in Milaan in de jaren 1950, toen de Italiaanse architectuur bezig was met het historische culturele onderzoek naar het herstel van architectonische waarden uit het verleden en uit de bestaande gebouwde omgeving die zich zou aansluiten bij de Neoliberty beweging. Aulenti maakte deel uit van deze trend, die haaks stond op het rationalisme. Van 1955 tot 1965 was ze redactielid van Casabella-continuità, geredigeerd door Ernesto Nathan Rogers, die ze als haar "geestelijke vader" beschouwde.

Van 1960 tot 1962 gaf ze les als assistent in architectonische compositie aan de IUAV universiteit in Venetië.
Van 1964 tot 1967 doceerde ze hetzelfde vak aan de Politecnico van Milaan.
Op de 13e Architectuurbiënnale van Milaan in 1964 ontwierp ze het Italiaanse paviljoen.
Van 1966 tot 1969 was ze vice-voorzitter van de Society of Italian Designers.
In 1974 trad ze toe tot de redactie van het tijdschrift Lotus International.
Van 1976 tot 1979 gaf ze les aan het Laboratorio di Progettazione Teatrale (theaterontwerp) in Prato. Ze was ook gastprofessor in de Verenigde Staten, Canada, Spanje, Duitsland, Zweden en Iran.

Ze creëert ensceneringen (met name voor regisseur Luca Ronconi), meubels, diverse inrichtingen, tuinen, huizen, hotels, scholen en winkels. Ze kreeg internationale bekendheid in de jaren 1980.

Van 1980 tot 1986 was ze projectleider voor de renovatie en verbouwing tot museum van het treinstation Orsay in Parijs.
In 1987 benoemde François Mitterrand haar tot ridder van het Légion d'honneur.
Van 1982 tot 1985 herinrichtte ze het nationale kunst- en cultuurcentrum Georges Pompidou.
Van 1985 tot 1992 verbouwde ze het Palacio Nacional de Montjuic in Barcelona tot het Nationaal Kunstmuseum van Catalonië. In 1991 kreeg ze de Japanse Praemium Imperiale prijs voor haar oeuvre.

Pipistrello 1965

Co-Branding campagne Pipistrello design in showroom Olivetti Parijs 1967

Ruspa 1968

Sergio Asti 1926 - 2021

Sergio Asti was een Italiaanse ontwerper en architect, vooral bekend om zijn industriële ontwerpen voor bedrijven als Artemide, Brionvega, FontanaArte, Gabbianelli, Heller, Knoll, Salviati, Zanotta en Vistosi. Sergio Asti ontwierp ook enkele opvallende lampen voor Martinelli Luce.

Sergio Asti werd geboren in Milaan. Nadat hij zijn diploma architectuur had behaald aan de Polytechnische Universiteit van Milaan, opende hij in 1956 zijn eigen ontwerpstudio. Datzelfde jaar werd hij één van de oprichters van de Associazione per il Disegno Industriale, waarvan hij erelid werd, en bleef de gebeurtenissen kritisch volgen tot zijn laatste jaren.

Toen hij nog studeerde ontwierp hij een sodafles (siffon) voor Saccab die een icoon werd van het Italiaanse design uit de jaren 1950. Het werd genomineerd voor een Compasso d'Oro in 1956, tentoongesteld op de Triënnale van Milaan in 1957 en later in het Museum of Modern Art in New York. Het bevindt zich in de permanente collectie van het Triennale di Milano museum. Vervolgens won hij de Compasso d'Oro in 1962 voor zijn glazen vaas "Marco" vervaardigd door Salvati, waarvan voorbeelden in de permanente collecties van het Museum of Modern Art en het Victoria and Albert Museum zijn opgenomen.

Andere ontwerpen van Asti zijn onder andere de keramische theepot "Dada" in het Philadelphia Museum of Art, het roestvrijstalen bestek "Boca" in het Rhode Island School of Design Museum en het Cooper Hewitt Museum en de lamp "Daruma" in het Museum of Modern Art.

Hoewel Asti vooral bekend staat om zijn industriële en interieurontwerpen, ontwierp hij ook verschillende gebouwen, waaronder de privéwoningen in Brienno en Arenzano, de laatste samen met zijn vaste medewerker Sergio Favre (1927-1967). Verder ontwierp hij nog de Fiat-showroom (Fiera de Milano, 1964), de kantoren van het FISI-presidentschap (Milaan, 1976), de inrichting van talrijke tijdelijke tentoonstellingen op de Triennale, voor La Rinascente en Eurodomus. Hij gaf les aan het Istituto Superiore d'Arte in Venetië en aan het Istituto Sperimentale Superiore in Shizuoka, Japan.

Sergio Asti was één van de laatste exponenten van een generatie die vanaf de jaren 1950 als eerste de internationale dimensie van Made in Italy tot leven bracht.