Zweden

Hans-Agne Jakobsson  
1919 - 2009

Hans-Agne Jakobsson werd geboren in 1919 te Gotland (Zweden).
Hij volgde een eerste technische opleiding als timmerman aan de werkplaatsschool 'Capellagården' van Carl Malmsten te Öland, nadien studeerde hij architectuur aan de universiteit van Göteborg, behaalde zijn diploma en ging als ontwerper te werk bij General Motors en nog wat later voor het atelier 'Ateljé Lyktan' in Åhus van zijn voormalige leerkracht Carl Malmsten. Tijdens deze samenwerking creëerde Hans-Agne zijn interesse voor verlichting.

In 1951 besloot Hans-Agne Jakobsson te verhuizen naar Markaryd in Småland om er zijn eigen onderneming te starten 'Hans-Agne Jakobsson A.B. De kleine productcatalogus genaamd 'Vettiga Varor' uit 1951 presenteerde de eerste producten van het nieuwe bedrijf, voornamelijk cadeauartikelen zoals spiegels, lijsten en houten kandelaars, die zijn creatieve vrouw Lisa Jakobsson versierde, zij was textiel kunstenaar. Aanvankelijk bevond het ontwerpbureau zich in hun villa in Markaryd, de productie vond plaats in Åhus.

De productie groeide en de focus verschoof naar kleine meubelstukken en verlichting. Toen ze in 1956 naar een nieuw locatie in het centrum van Markaryd verhuisde, kwam alles goed op gang. Samen met de populaire 'chiplampen', die vanaf 1957 door dochteronderneming 'A.B. Ellysett' werden vervaardigd, het waren lampen afgewerkt in krullen van dennenhout 'chips'. Hiernaast gebruikte men ook vaak het metaal messing voor het vervaardigen van kroonluchters voorzien van glaswerk. Dit glaswerk werd geblazen door de glasfabriek van Småland. De kroonluchters die in ieder gewenst formaat te bestellen waren, werden niet alleen aan particulieren geleverd, maar ook aan publieke instellingen zoals kerken. De kroonluchters werden tevens ook geëxporteerd naar alle Scandinavische landen, Zwitserland, Oostenrijk, Duitsland en Frankrijk, zelfs tot in Canada en Saoedi-Arabië werden de lampen verkocht.

De vestiging in het centrum van Markaryd werd opnieuw te klein voor het bedrijf. Daarom bouwde Hans-Agne Jakobsson in 1970 een groot productiecomplex aan de rand van Markaryd.

In de nieuwe fabriek, die in 1970 werd ingehuldigd, was plaats voor 80 medewerkers en werd er naast de werkplaats en het kantoor ook een modern ingerichte tentoonstellingsruimte gebouwd. Architecten en adviseurs werden hier uitgenodigd om het aanbod te komen bekijken.

Hans-Agne Jakobsson had ook bedrijven in het buitenland: In Nederland was het Svera 'Hans-Agne Jakobsson Nederland N.V.' één vestiging in Uithuizen nabij Groningen en één in Den Haag. Andere zetels van het bedrijf waren gevestigd in Parijs (J.H. AHL), Darmstadt, Barcelona, Stäfa (Zwitserland), Lumi Form in Oslo en natuurlijk ook één in Stockholm, Göteborg en Kopenhagen. Er was zelfs ook een showroom in Toronto (Canada) onder de naam Revel International.

De meeste lampen ontwierp Hans-Agne zelf, maar ook Arne Nilsson en Torsten Orrling die in 1969 bij het bedrijf kwam werken, ontwierpen modellen voor het bedrijf.
Torsten Orrling beheerde een tweede dochteronderneming 'SCAN-LIGHT'. Dit onderdeel van Hans-Agne Jakobsson was gespecialiseerd in het vervaardigen van verlichting in kunststof (Astralit) Torstens specialiteit.

Gedurende zijn carrière en naast zijn eigen bedrijf werkte Jakobsson ook samen met verschillende Scandinavische fabrikanten en ontwerpers, waaronder bedrijven als AB Markaryd en Orno. Hij gebruikte vaak materialen zoals messing, glas en hout om tijdloze stukken te creëren die de principes van Scandinavisch design belichaamden. Zijn werk kreeg internationale bekendheid en is zeer gewild bij verzamelaars en liefhebbers van modern design uit het midden van de eeuw. De nalatenschap van Hans-Agne Jakobsson blijft het hedendaagse verlichtingsontwerp beïnvloeden, en zijn creaties blijven iconische voorbeelden van Scandinavisch vakmanschap en innovatie.

Hans-Agne Jakobsson verkocht zijn bedrijf in 1989 aan nieuwe Deense eigenaren.

Hans Agne Jakobsson ontwierp rond 1970 ook glazen lampen, dit onder de serie naam Oplight. Deze glazen lampen werden niet verkocht onder de naam Hans Agne Jakobsson maar door verschillende andere verlichtingsmerken zoals Philips en Staff Leuchten. Het Zweeds glas werd geproduceerd door Elme Glasbruk.