Italië
Bruno Gatta
|
Stilnovo werd in 1946 opgericht door de Milanese verlichtingsontwerper Bruno Gatta in Milaan. Zijn vader Dino Gatta, had via zijn stage in Ivrea nabij Turijn kunnen samenwerken met de gekende elektro-ingenieur Camillo Olivetti (later gekend van de Olivetti typmachines en computers).
In de nasleep van de Tweede Wereldoorlog, toen Italië zich toelegde op de wederopbouw van zijn economie, die in een zeer slechte staat was achtergelaten, legden Bruno Gatta met Stilnovo zich toe op de productie van innovatieve verlichting. Stilnovo, wat 'nieuwe stijl' betekent in het Italiaans, was een Italiaanse ontwerp- en architectuurstroming die in de jaren vijftig ontstond. Het was een reactie op de sobere en functionele ontwerpprincipes die in de periode na de Tweede Wereldoorlog gangbaar waren maar er was toen ook gelukkig een groot verlangen naar groei en verandering. Dus groeide het bedrijf snel, in binnen- en buitenland, met zeer succesvolle "Made in Stilnovo" creaties, zoals de Sputnik, Galassia en de Megafono, die zich onderscheiden door een onmiskenbare Italiaanse stijl. Het feit dat Bruno Gatta ontwerper was trok meteen de aandacht van het Milanese artistieke milieu, zoals blijkt uit een recensie in Domus ondertekend door Gio Ponti naar aanleiding van Stilnovo's eerste toegewezen zilveren medaille op de 10e Triennale in 1954. Eén jaar later in 1955 won Stilnovo de Compasso d'Oro award voor de Braccio lamp. Stilnovo's filosofie was gebaseerd op het idee dat verlichting een fundamenteel element is in het creëren van een unieke en persoonlijke sfeer in elke omgeving. Daarom was het bedrijf toegewijd aan het onderzoeken van en experimenteren met nieuwe verlichtingsoplossingen, waarbij men hoogwaardige materialen en geavanceerde technologieën gebruikte. Zo werd Stilnovo stond al snel synoniem voor een prestigieus en modieus merk, populair voor zowel openbare als privéruimtes. Rond het jaar 1955 werd de Architect / ontwerper Angelo Gaetano Sciolari bij Sitlnovo binnengehaald. Hij werd aangesteld als hoofdontwerper en had de leiding over de ontwerpstudio van Stilnovo tot ongeveer eind jaren 1960. Gaetano Scolari was een volleerd lichtontwerper en zakenman die het verlichtingsbedrijf van zijn familie 'Sciolari' naar hogere niveaus wist te kunnen brengen en hiervan toen nog eigenaar was. Toen de economische situatie in Italië verbeterde, kon Gaetano Sciolari ook Stilnovo's positie vastleggen als één van de belangrijkste verlichtingsbedrijven van die tijd. Hij zette met Stilnovo een unieke en meeslepende verlichtingsstijl neer die al snel door velen werd geïmiteerd. Tevens waren de verlichtingsarmaturen van Bruno Gatta in heel Europa geprezen om hun nieuwe industriële materialen en hun unieke maar functionele vormen. Italië was in het midden van de 20e eeuw revolutionair en Gatta en Stilnovo's hoofdontwerper, Angelo Gaetano Sciolari, gaven mede vorm aan dit tijdperk. Rond jaren 1970 weerlegde Gaetano Sciolari zijn focus meer op zijn eigen merk 'Sciolari' waarmee hij als eerste Italiaanse verlichtingsmerk op de Amerikaanse markt actief was. Halverwege de jaren 1960's zette Dino Gatta junior, zoon van oprichter Bruno, een nieuwe fase in voor Stilnovo. Hij opende een nieuwe fabriek in Lainate een industrieel randstadje van Milaan en ging samenwerkingen aan met meerdere invloedrijke Italiaanse ontwerpers waaronder: Achille en Pier Giacomo Castiglioni, Joe Colombo, Gae Aulenti, Danilo & Corrado Aroldi, Cini Boeri, De Pas, D'Urbino, Lomazzi, Ettore Sottsass en Giovanni Luigi Gorgoni. Stilnovo kende vanaf toen een enorme groei. Stilnovo werd internationaal erkend, met behulp van verschillende publicaties van hun ontwerpen op de befaamde Italiaanse tentoonstelling van DOMUS "The New Domestic Landscape" en op de tentoonstelling in het Museum of Modern Art in New York beiden in 1972. Stilnovo had naast zijn fabriek in Lainate nabij Milaan waar de hoofdzetel zich bevond, nog een hoofdkantoor in Parijs en eigen winkelpunten in het thuisland Italië: in Milaan, Firenze en in Rome. Maar helaas, tegen het deel van de 20e eeuw en het begin van de jaren 2000 daalde de verkoop en bekendheid van Stilnovo. Hoewel Stilnovo na Gatta's dood bleef samenwerken met nieuwe ontwerpers, sloot het in 1988 zijn deuren. Haast een kwart eeuw later in 2012, kocht de Italiaanse kunstdirecteur Massimo Anselmi de licenties van het merk Stilnovo over en bracht een aantal van Stilnovo's meest gepresen stukken opnieuw uit. In 2019 kocht de verlichtingsgigant Linea Light Group het merk Stilnovo en herlanceerde de klassieke ontwerpen met hedendaagse accenten zoals LED-verlichtingssystemen. |
Angelo Gaetano Sciolari
|
Architect / designer afgestudeerd aan de faculteit architectuur te Rome.
|
Bruno Gatta
|
Bruno Gatta was een ontwerper uit Milaan en eigenaar van het befaamde verlichtingsmerk Stilnovo. Het hoogtepunt van zijn carrière was in de jaren 1950 en 1960, een periode waarin Italiaans design wereldwijd aan invloed won. Onder zijn leiding groeide Stilnovo uit tot één van de toonaangevende bedrijven in de verlichtingsindustrie uit die periode. Gatta's ontwerpen worden gekenmerkt door hun strakke lijnen, functionaliteit en esthetische eenvoud. Hij combineerde vaak moderne materialen zoals metaal en glas om armaturen te creëren die zowel stijlvol als praktisch waren. Zijn ontwerpen voor Stilnovo omvatten een breed scala aan verlichtingsoplossingen, waaronder hanglampen, wandlampen, tafellampen en vloerlampen. Zijn stijl wordt vaak geassocieerd met het Italiaanse modernisme, dat de nadruk legde op innovatieve vormen en materialen, evenals op de integratie van kunst en technologie. Zijn werk reflecteerde de geest van de naoorlogse periode in Italië, waarin er een sterke focus was op vernieuwing en modernisering. Eén van de meest iconische ontwerpen van Bruno Gatta is de Stilnovo Model 232, een elegante en minimalistische wandlamp. Dit ontwerp is een goed voorbeeld van zijn vermogen om functionaliteit te combineren met een strakke en moderne esthetiek. Veel van zijn ontwerpen zijn vandaag de dag nog steeds geliefd en gewild bij verzamelaars van vintage verlichting. |
Sputnik
|
Gionathan De Pas 1932–- 1991 (onderaan)
Was een architect en ontwerper uit Milaan die werkte voor een aantal vooraanstaande Italiaanse bedrijven, waaronder Olivetti en Cassina en vormde een architectentrio samen met Donato D'Urbino en Paolu Lomazzi.
Donato D'Urbino 1935 Milaan (links)
Was een Architect en ontwerper uit Milaan.
D'Urbino begon zijn activiteiten op het gebied van openbare en particuliere architectuur in 1961 in samenwerking met Gionatan De Pas en Vittorio Bozzoli en zette deze vanaf 1968 voort met Gionatan De Pas en Paolo Lomazzi Vanaf 2017 had hij zijn eigen ontwerpstudio. Paolo Lomazzi 1936 Milaan (rechts)
Was een architect en ontwerper uit Milaan vormde een architectentrio samen met Donato D'Urbino en Gionathan De Pas
|
Periscopio
|
Danilo Aroldi
|
Twee visionaire broers die een onuitwisbare stempel hebben gedrukt op de wereld van design. Danilo Aroldi werd in 1925 geboren in Casalmaggiore Italië en verhuisde in 1936 samen met zijn broer Corrado naar Milaan. Het was in de bruisende sfeer van Milaan in de jaren 1950 en 1960 dat hun passie voor design ontbrandde.
In het begin van de jaren 1960 richtten Danilo en Corrado Studio Danilo e Corrado Aroldi - Architettura e Industrial Design op. Hun innovatieve creaties leverden hen een plaats op in de permanente collecties van gerenommeerde instellingen zoals het MoMA in New York en de Triennale di Milano. Met name hun iconische Periscopio lamp voor Stilnovo blijft een tijdloos meesterwerk, dat hun vindingrijkheid en artistieke visie symboliseert. De samenwerkingsgeest van de broers Aroldi bracht hen ertoe om samen te werken met prestigieuze merken zoals Cassina, Flos, Artemide en Alessi. Hun minimalistische en elegante ontwerpen, gekenmerkt door eenvoudige geometrische vormen en hoogwaardige materialen, blijven ontwerpers wereldwijd inspireren. Erfenis en erkenning Danilo en Corrado Aroldi worden gerespecteerd als twee van de grootste Italiaanse ontwerpers, die een nalatenschap achterlaten die generaties overstijgt. Hun werk, dat meubels, verlichting en decoratieve objecten omvat, weerspiegelt hun toewijding aan functionele schoonheid. Hun invloed is voelbaar in de creaties van talloze ontwerpers die in hun voetsporen treden. |
Giovanni Luigi Gorgoni
|
Giovanni Luigi Gorgoni is een Italiaanse architect die actief is op verschillende gebieden: van architectuur en stedenbouw tot stedelijk meubilair en productontwerp. Hij studeerde af in architectuur aan de Polytechnic van Milaan en was leerling van belangrijke ontwerpers als Gio Ponti, Ernesto Nathan Rogers en Vittorio Gregotti. Giovanni Luigi Gorgoni heeft gewerkt voor zowel particuliere klanten en bedrijven als voor overheden, regeringen en internationale organisaties. Talrijk zijn de projecten die hij over de hele wereld heeft gecreëerd en die zijn handtekening dragen. In 2007 ontving hij de VIA award van de Franse 'Industries and Design Association'. Voor het merk Stilnovo creëerde hij de Buonanotte tafellamp. Deze lamp is oorspronkelijk ontworpen als bedlampje. In werkelijkheid is het een ideaal meubelstuk om elke omgeving te verlichten. Buonanotte bestaat uit een lichtgevende bol en twee kwartvormige kapjes die eromheen draaien. Deze laatste kunnen handmatig worden ingesteld om de helderheid te veranderen.
|
Cini Boeri
|
Maria Cristina Mariani Dameno, bekend als "Cini Boeri" was een Italiaanse architecte en ontwerpster. Ze werd beschouwd als één van de grote pionierende vrouwen in Italiaans design en architectuur, die werd beschreven als een "formidabele"
architect en ontwerper, toonbeeld van Milanese elegantie met veel verve. Cini Boeri werd geboren in 1924. Ze groeide op in Milaan en studeerde in 1951 af met een graad in architectuur aan de Polytechnische Universiteit van Milaan. Ze was één van de slechts drie vrouwelijke afgestudeerden in die faculteit van dat jaar. In die tijd waren er meer vrouwelijke binnenhuisarchitecten dan vrouwelijk architecten, omdat men dacht dat vrouwen te fragiel waren om buiten te werken. Zonde...! In haar carrière heeft ze samengewerkt met verlichtingsmerk Artemide, Luxe meubelfabrikant Knoll, Magis en Arflex. Na haar opleiding in 1951 had ze een korte samenwerking met Gio Ponti, een beroemde meester van het Italiaanse design en architectuur. Hierna begon ze samen te werken met Marco Zanuso, een andere geprezen architect en ontwerper (tussen 1951 tot 1963) In 1963 opende ze haar eigen studio (architectenbureau) in Milaan, gericht op architectuur (civiele architectuur), interieur en tentoonstellingsontwerp. Vanaf 1970 ontwierp ze de showrooms voor Knoll in Europa en Amerika. Ze ontwierp ook een verscheidenheid aan banken en stoelen voor het bedrijf, waarvan sommige vandaag de dag nog steeds in productie zijn, evenals haar projecten industrieel ontwerp, zowel in Italië als in het buitenland. Van 1981 tot 1983 doceerde ze architectonische planning en industrieel ontwerp aan de Politecnico Universiteit in Milaan en werkte ze voor het huishoudartikelenbedrijf Rosenthal. Sommigen weten/wisten niet dat Boeri een opgeleide architect was vanwege haar uitgesproken werk voor Knoll en Arflex. Een verscheidenheid aan voorbeelden van haar werken zijn te vinden in musea en verschijnen op vandaag nog internationale tentoonstellingen. Cini Boeri koesterde ook de ambitie om voor een bekend modehuis te mogen werken, die opportuniteit kreeg ze tijdens haar laatste levensjaren voor het modemerk Prada. Prada nodigde in 2018 drie vrouwelijke architecten uit om hun handtas te herontwerpen. Tijdens de Milan Fashion Week ontwerpen Elizabeth Diller, Kazuyo Sejima en Cini Boeri een nieuwe kijk op de handtas. |
Joe Colombo
|
Cesare "Joe" Colombo was een Italiaans architekt en industriëel ontwerper uit Milaan. Hij werd tot 1949 opgeleid aan de Accademia di Belle Arti di Brera, de academie voor schone kunsten, in Milaan als schilder en studeerde daarna tot 1954 Architectuur aan de Politecnico di Milano Universiteit.
In 1951 sloot hij zich aan bij de Movimento Nucleare, opgericht door Sergio Dangelo en Enrico Baj. De volgende vier jaar was Colombo actief als schilder en beeldhouwer van het abstract expressionisme en stelde hij zijn werk tentoon met andere leden in Milaan, Turijn, Verviers, Venetië en Brussel. In 1955 werd Colombo lid van de Art Concret groep, maar hij gaf zijn schilderkunst op om zijn carrière als ontwerper te promoten. Daarvoor werkte hij mee aan een tentoonstelling voor de tiende Triënnale van 1954 en documenteerde hij de keramische ontwerpen van een internationale bijeenkomst in Albisola. Voor zijn presentatie creëerde Colombo bijvoorbeeld drie buitenzittingen die werden gecombineerd met een "shrinelike" presentatie van tv's. In 1959 moest Colombo het familiebedrijf overnemen, dat elektrische apparaten produceerde, en begon te experimenteren met nieuwe constructie- en productietechnologieën. In 1962 begon Colombo zijn eigen interieurontwerp- en architectuurprojecten, voornamelijk voor lodges en skiën. Colombo ontwierp producten voor Oluce, Kartell, Bieffe, Alessi, Flexform, Stilnovo en Boffi. |
Ettore Sottsass
|
Ettore Sottsass werd geboren als zoon van een Italiaanse architect en een Oostenrijkse moeder. In 1929 verhuisde het gezin naar Turijn. Sottsass studeerde architectuur aldaar en haalde er in 1939 zijn diploma aan de polytechnische school van Turijn. Sottsass hield zich overigens meer met schilderkunst en beeldhouwen bezig. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij gemobiliseerd. In Sarajevo werd hij krijgsgevangene.
Na de oorlog opende hij in 1947 in Milaan zijn eerste ontwerpstudio, en bouwde een carrière uit met ontwerp en productie van industrieel vormgeving en design. In 1956 volgde hij in New York een stage bij de Amerikaanse ontwerper George Nelson. In de daaropvolgende jaren was Sottsass een belangrijk vernieuwer met karakteristieke ontwerpen voor meubilair, kantooruitrusting, verlichting en juwelen. Zijn uitgedacht design beïnvloedde sterk de 'avant-garde' architectuur van de jaren zestig en zeventig. Uit Sottsass' 20-jarige samenwerking met Olivetti ontstonden vanaf 1958 veel nieuwe en uiteenlopende producten. De tot dan toe grijze kantooromgevingen kregen door Sottsass ontwerpen kleur en een informele toets. Zo ontwierp hij de 'Elea 9003' calculator, een door de Popcultuur geïnspireerde totem, en in 1969 de beroemde rode 'Valentine'-schrijfmachine. De in 1981 gevormde 'Memphisgroep' werkte vernieuwend en daagde het mainstream design uit. Daar kwamen producten uit voort zoals de 'Casablanca'- en de 'Carltonkast'. Dit laatste ontwerp staat symbool voor de denkwijze van "Memphis". Deze veelkleurige boekenkast met open en schuine delen, voorzien van enkele laden, steunend op een solide voetstuk, had verder de vorm van een klassiek nachtkastje met veel allure als een boom... Naast zijn werk voor Memphis was Sottsass ook actief als vormgever voor Alessi en Artemide. Tot op hoge leeftijd was hij nog actief binnen de groep 'Sottsass Associati'. Sottsass werkte voor bepaalde projecten ook samen met bekende ontwerpers als Aldo Cibic, James Irvine en Matteo Thun. Sottsass en de Memphisgroep leverde een belangrijke bijdrage aan de originele aanwending van laminaat, destijds een nieuw materiaal. Door deze techniek bleek het technisch mogelijk om prints van imitatiehout- en marmer onder hoge druk op een meubelplaat te lijmen. Het saaie eenkleurige formica werd plots vervangen door kleurig plaatmateriaal met een karakteristieke patronen ontleend aan beelden van vergrote bacteriën... Los hiervan, zie hier zijn verlichtingsontwerpen voor Stilnovo eind jaren 1970's, begin jaren 1980's. |