Nederland

Max Liebert
1874 - 1943

Käte Liebert
1882 - 1943

Werner Liebert
1903 - 1943

Max Liebert geboren in Graudenz in West-Pruisen (nu: Grudziądz / Polen) nam in 1906 te Berlijn een lederwarenfabriek over van Lessmann Moset en briedde het uit tot een bronzen goederenfabriek onder de naam 'L. Moset Nachf'.

In bijna 30 jaar tijd wist Max een succesvol decoratie- en verlichtingsbedrijf op te bouwen bestaande uit maar liefst 3 fabrieken. Kort na het aantreden van de Nationaal-Socialistische regering en de zware repressie als gevolg was Max Liebert genoodzaakt 2 van zijn 3 bedrijven te sluiten.

De overige bronsfabriek die verlichtingsarmaturen maakte, werd op aandringen van zijn zoon Werner tijdens de zomer van 1933 verplaatst van Berlijn naar Almelo, het gezin vestigde zich aan de Parkweg nr 51.

Eind 1933 werd de fabriek geregistreerd als 'Algemeene Nederlandsche Verlichtings-Industrie Almelo' (ANVIA) Samen met zijn zoon Werner en schoonzoon Fritz Kaufmann wisten Max en Käte Liebert opnieuw een succesvol bedrijf op te bouwen.

Nadat de Duitse Wehrmacht in mei 1940 Nederland binnenviel, werd het leven van Max Liebert steeds meer bepaald door de streng opgelegde anti-Joodse maatregelen.

In maart 1942 werd het bedrijf van hem afgenomen en onder een Duitse trustee geplaatst, zijn zoon Werner mocht er aanvankelijk blijven werken. Door de toenemende jodenvervolging leefde Max Liebert 2 jaar ondergedoken en moest na verloop van tijd ook Werner het voormalige familiebedrijf verlaten. Werner probeerde zijn intussen ziekgeworden ouders in veiligheid te brengen door ze naar een katholiek ziekenhuis in Almelo te brengen

Het koppel overleefde de nationaalsocialistische bezetting van Nederland door twee jaar lang en met de hulp van vrienden te kunnen onderduiken. Werner werd opgeroepen voor dwangarbeid en moest eveneens onder te duiken.

Op 9 april 1943 werden Käte Liebert en haar man Max vanuit dit ziekenhuis naar het doorgangskamp Westerbork gedeporteerd. Na een paar weken werden Käte en Max Liebert van daaruit op 18 mei 1943 gedeporteerd naar het concentratiekamp Sobibór. Daar werden ze op 21 mei 1943 vermoord.

Werner werd opgespoord en eveneens gedeporteerd, hij werd in september 1943 vermoord in Auschwitz.

Ilse, dochter van Max en Käte, en haar man Fritz Kaufmann konden onderduiken en overleefden de oorlog.

Kort na de bevrijding van Nederland werden ze door het fabriekspersoneel gevraagd om ANVIA weer op te starten. Een zeer uitdagende tijd. Grondstoffen waren nauwelijks voorhanden. Fritz Kaufmann reisde elke maand naar Amsterdam om na te gaan hoeveel metaal hij voor de ANVIA productie kon kopen.

Ilse Liebert
1907 - 1985

Fritz Kaufmann
1901 - 1952

In 1946 vestigde ANVIA zich in de Bornerbroeksestraat 258 - 260 te Almelo op een boogschut van de Parkweg.

In 1952 overleed Fritz Kaufmann plotseling. Vanaf dat moment werd ANVIA geleid door z.g. Procuratiehouders. Begin jaren vijftig ging ANVIA ook een samenwerking aan met een industrieel ontwerper uit Haarlem, Jan (J.J.M.) Hoogervorst. Dit was het begin van een zeer succesvolle periode in de geschiedenis van het bedrijf.

Jan Hoogervorst zette ANVIA internationaal op de kaart. Veel van zijn ontwerpen waren zeer rationeel, puur en functioneel maar toch verfijnd. Bekende ontwerpen kwamen van zijn hand, zoals het bekende bedlampje 7013, de burolamp 6019, de hoefijzer vloerlamp 8025, de vermaarde wandlamp 7058 (ook wel Paperclip genoemd) en natuurlijk de wereldberoemde ANVIA hengellampen in zijn vele gedaanten, waaronder het zeer populaire model 5018.
Stuk voor stuk iconische ontwerpen, tijdloos functioneel Nederlands ontwerp en nog steeds geliefd en relevant vandaag de dag.

Jan Hoogervorst ontwierp tot 1982 alle collecties voor ANVIA. In de jaren 50 en 60 was ANVIA samen met Philips in Eindhoven en Hala in Zeist één van de grotere Nederlandse verlichtingsbedrijven.

Het bedrijf werd begin jaren 70 door Ilse Kaufmann-Liebert verkocht aan een externe directeur, de heer Veen. Deze leidde ANVIA door een periode van verdere industrialisatie.

Het lijkt erop dat Jan Hoogervorst vanaf die periode niet meer als ontwerper werkzaam was bij ANVIA.

Begin jaren ’80 wordt ANVIA verkocht aan een lamellenfabriek (verduistering voor ramen) in Rijssen die haar activiteiten wenste uit te breiden. Helaas bleek dat geen succes en niet lang daarna hield ANVIA als bedrijf op te bestaan.

Dan gebeurt er circa 30 jaar niets met het merk ANVIA tot in de zomer van 2014 wanneer Michel Klein met het idee kwam om het merk ANVIA opnieuw op te richten.

Op 5 januari 2015 werd ANVIA officieel heropgericht.

Past meets future!
Michel Klein
Oprichter, ANVIA BV

www.anvia.nl

Het hoogtepunt van ANVIA ligt in de jaren vijftig en zestig, de Liebert / Hoogervorst periode. Ilse Liebert ontmoette Jan Hoogervorst in 1950 op de Jaarbeurs te Utrecht, ze had geen betere ontwerper kunnen vinden, de fabriek in Almelo kreeg internationale allure. Ilse Liebert zal, misschien met een Bauhaus achtergrond, die allure herkent hebben. 

Johannes Joseph Maria (Jan) Hoogervorst geboren te Alkmaar en was een Nederlandse kunstschilder en industrieel ontwerper die vooral bekend is geworden door zijn vele lampontwerpen en verlichtingsontwerpen die hij liet uitvoeren voor het bedrijf ANVIA.

Jan Hoogervorst was de topontwerper voor ANVIA.
Hij wordt door velen gezien als een van de grootste Nederlandse mid-century ontwerpers. Een ambachtsman met een uitmuntend gevoel voor verhoudingen, maar ook sterk calvinistisch, geen krul te bekennen, functioneel, design in de puurste vorm.

Jan Hoogervorst was niet verbonden aan de ANVIA fabriek, maar had een eigen ontwerpbureau 'Interdesign'. Een vaste opdrachtgever was wel ANVIA voor wie hij elk jaar de jaarcollectie ontwierp in de jaren 50 tot begin jaren 1980.

ANVIA deed naast productie zelf ook veel installatiewerk: Jaarbeurs Utrecht, ANWB Den Haag en ook op de schepen van de Holland Amerika Lijn zoals de Statendam en de ss. Rotterdam werden van ANVIA verlichting voorzien maar ook de verlichting van verschillende ziekenhuizen en kantoren is van de hand van ANVIA/Hoogervorst.

ANVIA naast VOSKAMP

in de Bornerbroeksestraat   1972

Jan J.M. Hoogervorst

1918 - 1982

Johannes Joseph Maria Hoogervorst of Jan Hoogervorst (1918-1982) was een Nederlandse ontwerper, kunstenaar en architect die bekend stond om zijn modernistische verlichtingscreaties voor het Nederlandse merk ANVIA.

Hoogervorst, geboren op 14 april 1918 in Alkmaar, Nederland, studeerde architectuur voordat hij afscheid nam van de familietraditie om een ​​carrière als illustrator te beginnen.

Als getalenteerd schilder werd hij lid van de roemruchte groep Kees Verwey uit Haarlem. Naast zijn beroep culmineerde zijn creativiteit uiteindelijk in een carrière als ontwerper. Begonnen met het maken van schetsen van meubels voor catalogi van meubelfabrikanten. Zo komt Jan in aanraking met de designwereld. Eerst meubels en later lampen.

Ondanks dat hij een begenadigd kunstenaar was, betrad Hoogervorst de designwereld in 1951 nadat hij Ilse Liebert had ontmoet, die na de oorlog werd belast met de wederopbouw van ANVIA, het verlichtingsbedrijf van haar familie. Hoewel Hoogervorst een eigen ontwerpbureau had begon hij regelmatig voor ANVIA te ontwerpen. Als autodidactisch ontwerper werden de vroege ontwerpen van Hoogervorst beïnvloed door vooruitstrevende Italiaanse verlichtingsbedrijven, zoals Arredoluce, Stilnovo en Arteluce; terwijl zijn latere ontwerpen worden gekenmerkt door een strikte, functionele esthetiek. Veel van Hoogervorsts ontwerpen hebben zich ontwikkeld tot voorbeelden van het naoorlogse modernisme.

Hoewel Hoogervorst een belangrijke rol speelde in het succes van ANVIA, produceerde het merk zijn ontwerpen zonder hem ooit rechtstreeks in dienst te nemen. Niettemin plaatste de populariteit van Hoogervorsts ontwerpen ANVIA in de top drie van Nederlandse verlichtingsfabrikanten tussen de internationaal gerenommeerde merken Philips en Hala.

Gedurende de jaren vijftig, zestig en zeventig ontwierp Hoogervorsts eigen studio, Interdesign, het interieur van theaters, kantoren, kerken, bioscopen, schepen en openbare plaatsen in heel Nederland. In 1967 kreeg 'Interdesign' de opdracht om vele verlichtingsarmaturen voor de nieuwe luchthaven Schiphol te ontwerpen, evenals de vuilnisbakken die trouwens vandaag nog steeds in gebruik zijn. Een ander groot project van Hoogervorst was het lichtontwerp van het oude Luxor Theater in Rotterdam. Meer dan 1.000 lampen in één grote boog verlichten vandaag de dag nog steeds het theater. Hoogervorst ging later zaken doen met zijn zoon - die als distributeur werkte voor het Britse Thorn Lighting - en profiteerde van zijn elektrische kennis om elektronisch gestuurde podiumverlichting te ontwikkelen. Tijdens een bezoek aan zijn zus in Canada begin jaren tachtig ontdekte Hoogervorst het enorme potentieel van de onderontwikkelde markt voor lichtontwerp daar en droomde ervan te emigreren. Helaas overleed Hoogervorst op 64-jarige leeftijd, voordat hij de reis maakte.

Model 5018

 'Counterbalance' vloerlamp   ca. 1955

Impressie ANVIA verlichting: