Duitsland
Walter Donner |
DORIA WERKE WALTER DONNER GMBH & CO. KG
Opgericht door Walter Donner te Sonnfeld in de nabijheid van Cobourg Duitsland, net na de tweede wereldoorlog in 1945 . Het was aanvankelijk een fabrikant van verlichting en spiegels
Het bedrijf moest al snel op zoek naar een grotere site en verhuisde naar het pand van de Dynamit Nobel-fabriek in Nürnberg-Fürth. Dit was tijdens WO-II de tweede grootste wapenfabriek van het 'Dynamit Nobel AG-concern' in nazi-Duitsland. De site stond op dat moment (1945 - 1948) onder Amerikaanse curatele. In het voorjaar van 1948 moesten alle kleine ondernemingen die er zich gevestigd hadden weg. De site werd vanaf 1947 ontmanteld door de Amerikanen. Voor al de weggestuurde ondernemingen waaronder DORIA-Werke, zorgde de gemeente Stadeln voor nieuwe terreinen, zo verhuisde DORIA-Werke naar de Hauptstraße 1 en de Werkstraße te Stadeln. De jaren 60' waren de gouden jaren waarin DORIA een grote en gekende speler was op de markt van 'high end' verlichtingsarmaturen. DORIA-Werke had tijdens die succesvolle jaren van expansie veel nood aan nieuwe werklieden. |
De DORIA-fabriek was niet alleen een lampenfabriek maar ook een grote glasblazerij. De enorme smeltoven draaide jarenlang en om thermische redenen en werd deze alleen uitgeschakeld voor een revisie. Je kon de roodachtige gloed van de oven al vanaf de hoofdweg in Stadeln zien. DORIA had voor de fabrieksproductie van de lampen naast de overige arbeiders ook veel gespecialiseerde arbeiders nodig, zoals glasblazers, glasgraveurs en glasschilders. Evenals metaalbewerkers voor de productie van accessoires zoals lampfittingen, metalen voetstukken en statieven voor staande lampen en nog veel meer. Daarnaast werden er ook drinkglazen met de hand geblazen, geslepen en gegraveerd. Deze glazen werden echter op kleinere schaal verkocht. De hoofdactiviteit was het maken van lampen van alle materialen zoals kristalglas, textiel, plastic, aluminium, enz. De arbeidskrachten voor de glasproductie kwamen vaak van ver. Hele families uit het buitenland vestigden zich hiervoor in en rond Stadeln. De glasschilders en graveurs waren specialisten die de reputatie van het bedrijf hoog hielden.
DORIA-Werke was tevens een belangrijk opleidingscentrum voor de streek van Stadeln. Ook voor het vak van glasblazer, dat zeer zeldzaam was, en voor alle metaalberoepen die nodig waren voor de plaatbewerking van de verlichtingsaccessoires. Het loon van de glasblazersleerlingen lag tot bijna drie keer hoger dan het gemiddelde arbeidersloon. Tijdens de jaren 1960 werden jaarlijks de laatstejaarsscholieren van de school in Stadeln uitgenodigd om de DORIA-fabriek te bezoeken om zo sneller jonge talenten te kunnen vinden voor de aangeboden stageplaatsen. |
Het bedrijf telde op haar hoogtepunt maar liefst 300 vaste werknemers.
Er werden middelgrote tot dure lampen met een internationale reputatie geproduceerd. In 1967 fabriceerde Doria een enorme kristallen kroonluchter van meer dan 10 meter lang wat toen de grootste lamp ter wereld was. Dit prestigeproject voor een grote bank was bestemt voor de hall van de wolkenkrabber Edifício Altino Arantes in São Paulo, Brazilië. Naast de ontwerpen van Walter Donner hemzelf, werkte Doria-Werke nauw samen met verschillende belangrijke Duitse industrieel ontwerpers (DORIA-Studio), zoals Wilhelm Braun Feldweg, Klaus Slama en de voormalige Bauhaus-student Wolfgang Tümpel en ontving het bedrijf meer dan 30 onderscheidingen voor zijn ontwerpen, waaronder enkele belangrijke IF Design Awards. Walter Donner presenteerde herhaaldelijk innovatieve lampproducten op de glasbeurs in Hannover. In de daaropvolgende jaren maakte de goedkopere concurrentie de markt steeds moeilijker voor de dure producten van Stadeln. De oliecrisis van eind jaren 70 heeft het bedrijf geen goed gedaan. DORIA-Werke ging failliet in 1986, toen er nog ongeveer 180 mensen werkten. Bernd Hoffbauer van Herner Glas toonde interesse om het bedrijf over te nemen, maar was alleen geïnteresseerd in de productie van puur glas. Omdat de vakbonden aandrongen op de voortzetting van de productie van nevenproducten zoals lampframes en beugels, werd de deal niet gesloten. In de daaropvolgende maanden werd de productie volledig stopgezet. De curator Dr. Horst Pittroff kon nog wel een deel van de productiemachines en ovens verkopen. In 1987 nam het speelgoedbedrijf Simba-Dickie Group de gebouwen over en heeft er vandaag de dag nog steeds zijn hoofdkantoor gevestigd. De glas productiehallen werden geleidelijk afgebroken. Het bedrijf DORIA-Werke is nauwelijks nog gekend in de regio van Fürth. |
Wilhelm Braun-Feldweg, geboren in Duitse stadje Ulm. Hij volgde van 1922 tot 1927 een opleiding tot staalgraveur en werkte in de jaren 1920 bij de Peter Bruckmann & Söhne zilverwerkfabriek in Heilbronn.
Van 1928 tot 1935 studeerde hij schilderkunst aan de Kunstacademie in Stuttgart en van 1935 tot 1938 kunstgeschiedenis in Tübingen. In 1938 begon hij zijn onderwijscarrière als vakdocent voor de kunstnijverheidsberoepen aan de vakschool in Geislingen/Steige. Na zijn militaire dienst vanaf 1939 en na vele jaren als krijgsgevangene in Egypte, keerde hij in 1948 terug naar Duitsland. In hetzelfde jaar werd Braun-Feldweg aangesteld als docent kunstgeschiedenis, tekenen en schilderen aan de Hogere Technische Hogeschool voor de Edelmetaalhandel in Schwäbisch Gmünd. In 1950 nam hij de leiding over van de richting "Ontwerp en ontwikkeling van industriële producten". Zijn favoriete materialen waren glas en metaal. Naast zijn onderwijsactiviteiten van 1950 tot 1957 schreef hij een reeks gespecialiseerde boeken en ontwierp hij vanaf 1951 glazen en vazen voor de "Josephinenhütte" in Schwäbisch Gmünd, voor het "Kristallglaswerk Hirschberg" in Stadtallendorf en WMF in Geislingen an der Steige. Hij ontwierp ook lampen voor onder andere Peill & Putzler en DORIA-Werke. Hij ontwierp deurgrepen voor Wehag (Wilhelm Engstfeld AG) in Heiligenhaus en bestek voor Heimendahl & Keller in Hilden. Beide bedrijven zijn gevestigd in de wijk Mettmann. In 1958 verhuisde Wilhelm Braun-Feldweg naar Berlijn naar de "Staatliche Hochschule für Bildende Künste" en vestigde er de studierichting Industrieel Ontwerp. Hij gaf er les tot 1973 In 1976 opende hij zijn eigen studio in Würzburg, waar hij zijn late werk als schilder maakte. |
Wilhelm Braun Feldweg voor DORIA
|