Duitsland

Arnold Reininghaus 1907-2003

ERCO GmbH

ERCO werd in 1934 opgericht door Arnold Reininghaus samen met twee partners Paul Buschhaus en Karl Reeber in Lüdenscheid, Westfalen Duitsland.

Oorspronkelijk, nog voor er sprake was over de naam ERCO, telde het bedrijf (Reininghaus & Co) zes werknemers en produceerde onderdelen voor armaturen. In die beginjaren jaren werden er bijvoorbeeld met veer ondersteunde oprolmechanisme voor pendelarmaturen en schroefbasisfittingen van kunststoffen als bakeliet en cellidor gemaakt. Het was pas na de Tweede Wereldoorlog dat het bedrijf complete armaturen fabriceerde. De twee andere partners waren toen niet meer aan boord van het bedrijf. Paul Buschhaus kwam om tijdens de oorlog.

Tijdens de oorlog werd de productie verplicht omgeschakeld naar een oorlogsindustrie en werd in 1945 getroffen door bombardementen.
Afbeelding
Kort na de oorlog herbouwde Arnold Reininghaus het bedrijf en hervatte de productie, nu voornamelijk met hanglampen voor in de keuken. In 1948 werden de producten gepresenteerd op de beurs in Hannover. Ondanks de vraag naar voordelig geprijsde verlichting was de eerste collectie verlichting uit kunststof weinig opwindend en architecten besteedden er weinig aandacht aan omdat kunststof werd beschouwd als een vervangingsmateriaal en niet erg hoog werd aangeslagen.

In 1956 werd de naam ERCO geregistreerd als officieel handelsmerk.

In 1959 liet Arnold Reininghaus fabriekswoningen bouwen om het woningtekort te verlichten. Een groot deel van deze sociale woningen werden ingericht met het huidige assortiment lichtarmaturen van het bedrijf, waaronder hang- en wandarmaturen, slaap- en badkamerverlichting, wat aanzienlijke inkomsten opleverde. Een straal van hoop in donkere tijden.

Verder in 1959 kreeg het bedrijf een nieuwe profilering door de samenwerking met Aloys F. Gangkofner in 1959. Het programma van TL- en buisverlichting werd omgezet in heldere, moderne vormen. Er werden nieuwe ontwerpen voor verlichting in woon- en werkruimten ontwikkeld. Bijna al deze producten werden onderscheiden met de beoordeling "good industrial form" (IF Design Awards) op de Hannover vakbeurs.

Aloys Ferdinand Gangkofner 
1920 - 2003
Aloys Ferdinand Gangkofner werd geboren in Reichenberg in het Beierse Woud, een regio die beroemd is om zijn traditionele glasambacht. Zijn vader werkte als glassnijder in de nabijgelegen glasfabriek Riedlhütte. Aloys Gangkofner ging naar de technische staatsschool voor de glasindustrie in Zwiesel, voltooide een fabrieksstage als glassnijder in de glasfabriek Riedlhütte en werkte vanaf 1937 voor een ingenieursbureau voordat hij in 1939 werd opgeroepen voor militaire dienst. Na zijn terugkeer uit krijgsgevangenschap begon hij te werken als freelancer en werd hij aangesteld als vakdocent aan de Academie voor Schone Kunsten in München. Vanuit deze positie kon hij uiteindelijk de volledige leerstoel "Glas en Licht" oprichten.

Vanaf 1952 raakte Gangkofner steeds meer geïnteresseerd in traditionele technieken voor het vrij gieten van glas. De werkplaats van de glasblazerij Lamberts in Waldsassen stond hem in deze periode in de weekenden ter beschikking. Samen met de glasmakers daar experimenteerde Gangkofner met traditionele productietechnieken die in de vergetelheid dreigden te raken en breidde hij de creatieve mogelijkheden van deze traditionele productiemethoden uit. Hij schetste de gewenste vormen, de glasblazers bliezen het glas en Gangkofner boetseerde het hete materiaal ook met boomstammen.
Naast deze sterk ambachtelijke aanpak ontwikkelde Gangkofner ook producten voor serieproductie. Vooral zijn ontwerpen voor de gerenommeerde glasfabriek Peill & Putzler in Düren werden erg populair en bekend. Maar hij werkte ook voor ERCO, Hessenglaswerke en Corning in de Verenigde Staten.
Afbeelding
Aloys Ferdinand Gangkofner
Afbeelding
Glazenset Iris voor Peill+Putzler
In 1954 werden werken van Aloys Gangkofner op de Triennale di Milano met goud bekroond.

Aloys Gangkofner creëerde ook verlichtingsinstallaties in de foyers en vergaderzalen van verzekeringsmaatschappijen, banken en theaters. Dit waren minder functionele verlichtingsoplossingen dan prestigieuze blikvangers. Het waren vaak arrangementen van honderden handgemaakte loodkristallen prisma's of bollen van massief kristalglas, die hij effectief combineerde met lichtbronnen.

In 2018 bracht Mawa Design opnieuw een selectie hanglampen uit op basis van Gangkofners ontwerpen.

Aloys Gangkofner is de vader van de kunstenaar Matthias Gangkofner.

Ontwerpen voor ERCO

Klaus Jürgen Maack
1938 - 2019
ERCO werkte ook samen met talloze andere bekende industriële ontwerpers waaronder Roger Tallon, Ettore Sottsass, Emilio Ambasz, Shiro Kuramata, Giancarlo Piretti, Terence Conran en Dieter Witte.

In het begin van de jaren 60 trouwde de dochter van Arnold Reininghaus met Klaus Jürgen Maack. Hij werd geboren in Lüdenscheid, studeerde industrieel bedrijfsbeheer in Stuttgart en specialiseerde zich in druktechniek. De heer Maack begon oorspronkelijk een leertijd als industrieel managementassistent in een drukpers in Bremen. In 1963 begon hij te werken bij ERCO in Lüdenscheid. Samen met toonaangevende productontwerpers introduceerde hij innovatieve armatuurconcepten. Hij groeide door naar productmanager en hoofd van de Marketing. Al in 1965 nam hij het roer over van ERCO en werd hij CEO tot 2003.
Vanaf het einde van de jaren 1960 ontwikkelde ERCO zich tot een fabrikant van verlichtingssystemen met een nieuwe marketingstrategie: "Wij verkopen licht, geen armaturen".
In 1980 kreeg het bedrijf de Duitse Marketingprijs voor de realisatie van dit bedrijfsmotto.
Klaus-Jürgen Maack, breidde eerst de productlijnen van het bedrijf uit van het oorspronkelijke vrij huishoudelijke assortiment tot een serie architecturale armaturen. Begin jaren zeventig besloot hij dat het designbeleid van het bedrijf een sprankelend initiatief nodig had dat niet alleen de inheemse Duitse houding ten opzichte van design weerspiegelde, maar ook, in Maack's eigen woorden, "de Latijnse invloeden".
Om dit te bereiken besloot hij vier Europese ontwerpers de opdracht te geven. Hij vroeg Dieter Witte om een reeks buiten- en schijnwerper ontwerpen te produceren en Terence Conrar om een reeks architecturale en displayverlichtingsarmaturen te produceren. Voor de Latijnse invloed werd Ettore Sottsass Jr. gevraagd om een reeks lampen te ontwerpen om bij te werken, terwijl Roger Tallon een reeks display- en spotarmaturen bijdroeg. Al deze ontwerpen waren baanbrekend. Ze werden in 1973 gelanceerd.

Het bijzondere aan alle ontwerpen is dat ze extreem kostbare gereedschap- en afwerkingsprocessen met zich meebrengen en dit betekent dat de kosten van het beslag aanzienlijk hoger liggen dan die van de meeste vergelijkbare producten op de markt. Dit is niet noodzakelijk een punt van kritiek, want de kwaliteit van het beslag, zowel visueel als op het vlak van afwerking en constructie, is overduidelijk.
ERCO heeft daarom geprobeerd het gat in de markt aan de bovenkant op te vullen met ontwerpen die een genot zijn om naar te kijken en om te bedienen en die tegelijkertijd goede verlichting produceren op een gebied waar de meeste ontwerpen eenvoudig, relatief goedkoop en ongesofisticeerd zijn. Het is een maatstaf voor het vertrouwen van ERCO in zijn overtuiging dat mensen goede dingen willen, dat het zoveel tijd en geld heeft besteed en zo'n gevarieerde groep internationale ontwerpers de opdracht heeft gegeven om deze zeer waardevolle reeks verlichtingsarmaturen te produceren.
De catalogus werd opgemaakt door het Poolse grafische ontwerpteam Krystoff Lenk en Kristoff Gieraltowski.

Dieter Witte
1937 - 2008
Dieter Witte was een Duitse industrieel ontwerper. Hij wordt beschouwd als één van de belangrijkste Duitse ontwerpers van lampen in de 20e eeuw. Zijn ontwerpen worden beschouwd als genrebepalend. Hij werkte voornamelijk voor de verlichtingsfabrikanten ERCO (10j), Osram (25j) en Staff (nu Zumtobel).
en ook voor andere fabrikanten als; Telefunken, Bauknecht, Krups, Rosenthal en Pelikan.

Dieter Witte groeide op in Stadthagen bij Hannover. Hij studeerde productontwerp aan de Kunstnijverheidsschool in Hannover. Vanaf 1966 had hij zijn eigen bureau en ontwierp hij samen met zijn vrouw Heidi voor de industrie. Witte werkte voor verschillende verlichtingsfabrikanten. Voor de verlichtingsfabrikant ERCO ontwierp hij armaturen die worden beschouwd als designklassiekers van de jaren 1970.
Onder Witte's leiding als designadviseur werden het productassortiment en het merkimago van ERCO gereorganiseerd. Technisch ogende spotsystemen vervingen conventionele verlichtingssystemen. Via Witte kwam ERCO in contact met Otl Aicher. Aicher ontwierp vervolgens de nieuwe belettering (huisstijl) van het bedrijf.

De TM-spots met opzetstukken van ERCO, het "Lumilux" buisarmatuur en de 'Minispot' van OSRAM worden beschouwd als belangrijke ontwerpen van Witte.

Terence Conran
1931 - 2020
Sir Terence Conran was een invloedrijke Britse ontwerper, restaurateur, ondernemer en auteur. Geboren op 4 oktober 1931 in Kingston upon Thames, begon Conran zijn carrière in de jaren 1950 na het studeren aan de Central School of Art and Design in Londen. Hij werd al snel een pionier in de moderne designwereld.

In 1964 richtte Conran het meubel- en woonwarenbedrijf Habitat op. Habitat introduceerde een revolutionaire benadering van wooninrichting, met betaalbare en stijlvolle meubels en huishoudelijke artikelen die voor een breed publiek toegankelijk waren. De winkel was bekend om zijn moderne, minimalistische stijl en introduceerde iconische stukken zoals de papieren lampen en modulaire opbergoplossingen. Habitat speelde een cruciale rol in het populariseren van modern design in Groot-Brittannië en daarbuiten.
Naast Habitat breidde Conran zijn imperium uit met de oprichting van The Conran Group, een bedrijf dat tal van design-, retail- en restaurantondernemingen omvatte. Dit omvatte onder andere de beroemde winkels The Conran Shop, die luxe designproducten aanboden, en een reeks succesvolle restaurants die innovatieve eetervaringen boden.

Conran was ook actief als ontwerper en architect. Zijn projecten varieerden van interieurontwerp tot grootschalige stedelijke herontwikkelingen. Hij speelde een sleutelrol bij de revitalisering van het gebied rond de Tower Bridge in Londen en bij de ontwikkeling van het Design Museum, dat hij in 1989 oprichtte. Het museum is gewijd aan de bevordering van design en architectuur en is een belangrijk cultureel instituut geworden.

Als auteur schreef Conran meer dan 50 boeken over onderwerpen variërend van interieurontwerp tot koken. Zijn boeken, zoals "The House Book" en "The Essential House Book," werden bestsellers en hebben generaties van ontwerpers en huiseigenaren geïnspireerd.

Voor zijn bijdragen aan design en de creatieve industrie ontving Conran talrijke onderscheidingen en eerbewijzen. In 1983 werd hij benoemd tot Commander of the Order of the British Empire (CBE), en in 2010 werd hij geridderd, waardoor hij de titel 'Sir' kreeg.

Sir Terence Conran overleed op 12 september 2020, maar zijn invloed op de wereld van design leeft voort. Zijn visie op moderne wooninrichting, zijn innovatieve zakelijke ondernemingen en zijn bijdragen aan de designwereld hebben een blijvende impact gehad. Hij wordt herinnerd als een visionair die design toegankelijk en relevant maakte voor het grote publiek, en zijn werk blijft een bron van inspiratie voor ontwerpers en consumenten over de hele wereld.

Ettore Sottsass
1917 - 2007
Ettore Sottsass werd geboren als zoon van een Italiaanse architect en een Oostenrijkse moeder. In 1929 verhuisde het gezin naar Turijn. Sottsass studeerde architectuur aldaar en haalde er in 1939 zijn diploma aan de polytechnische school van Turijn. Sottsass hield zich overigens meer met schilderkunst en beeldhouwen bezig. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij gemobiliseerd. In Sarajevo werd hij krijgsgevangene.

Na de oorlog opende hij in 1947 in Milaan zijn eerste ontwerpstudio, en bouwde een carrière uit met ontwerp en productie van industrieel vormgeving en design. In 1956 volgde hij in New York een stage bij de Amerikaanse ontwerper George Nelson. In de daaropvolgende jaren was Sottsass een belangrijk vernieuwer met karakteristieke ontwerpen voor meubilair, kantooruitrusting, verlichting en juwelen. Zijn uitgedacht design beïnvloedde sterk de 'avant-garde' architectuur van de jaren zestig en zeventig.
Uit Sottsass' 20-jarige samenwerking met Olivetti ontstonden vanaf 1958 veel nieuwe en uiteenlopende producten. De tot dan toe grijze kantooromgevingen kregen door Sottsass ontwerpen kleur en een informele toets. Zo ontwierp hij de 'Elea 9003' calculator, een door de Popcultuur geïnspireerde totem, en in 1969 de beroemde rode 'Valentine'-schrijfmachine.

De in 1981 gevormde 'Memphisgroep' werkte vernieuwend en daagde het mainstream design uit. Daar kwamen producten uit voort zoals de 'Casablanca'- en de 'Carltonkast'. Dit laatste ontwerp staat symbool voor de denkwijze van "Memphis". Deze veelkleurige boekenkast met open en schuine delen, voorzien van enkele laden, steunend op een solide voetstuk, had verder de vorm van een klassiek nachtkastje met veel allure als een boom...

Naast zijn werk voor Memphis was Sottsass ook actief als vormgever voor Alessi en Artemide. Tot op hoge leeftijd was hij nog actief binnen de groep 'Sottsass Associati'. Sottsass werkte voor bepaalde projecten ook samen met bekende ontwerpers als Aldo Cibic, James Irvine en Matteo Thun.

Sottsass en de Memphisgroep leverde een belangrijke bijdrage aan de originele aanwending van laminaat, destijds een nieuw materiaal. Door deze techniek bleek het technisch mogelijk om prints van imitatiehout- en marmer onder hoge druk op een meubelplaat te lijmen. Het saaie eenkleurige formica werd plots vervangen door kleurig plaatmateriaal met een karakteristieke patronen ontleend aan beelden van vergrote bacteriën... Los hiervan, zie hier zijn verlichtingsontwerpen voor ERCO.

Roger Tallon 1929 - 2011
Roger Tallon was een invloedrijke Franse industrieel ontwerper, wiens werk een grote impact had op zowel de Franse als de internationale designwereld.

Roger Tallon werd geboren in Parijs. Hij studeerde elektrotechniek aan de École Nationale Supérieure des Arts et Métiers en ging later industrieel ontwerp studeren. Zijn technische achtergrond zou een belangrijke rol spelen in zijn latere ontwerpwerk.

Tallon begon zijn carrière in de jaren 1950 bij Technès, een industrieel ontwerpbureau, waar hij later mede-eigenaar van werd. Bij Technès werkte hij aan een breed scala aan projecten, variërend van huishoudelijke apparaten tot industriële machines. Zijn benadering van ontwerp was altijd gericht op functionaliteit, innovatie en gebruiksvriendelijkheid.
Eén van de meest iconische werken van Roger Tallon is zijn ontwerp voor de Franse hogesnelheidstrein, de TGV. In de jaren 1970 werd Tallon gevraagd om te werken aan de eerste TGV, die in 1981 in gebruik werd genomen. Zijn ontwerp voor de trein, zowel exterieur als interieur, werd geprezen om zijn aerodynamische vorm, comfort en efficiëntie. De TGV werd een symbool van moderniteit en technologische vooruitgang in Frankrijk.

In 1963 ontwierp Tallon de Téléavia P111, een draagbare televisie met een opvallend modern en futuristisch ontwerp. Het apparaat, dat eruitzag als een televisie op een statief, werd een icoon van de jaren 1960.

Voor het Franse horlogemerk Lip ontwierp Tallon in de jaren 1970 de Mach 2000-serie horloges. Deze horloges, met hun gedurfde en speelse vormen, zijn nog steeds zeer gewild en worden beschouwd als klassiekers in de wereld van horlogeontwerp.

Naast zijn werk als ontwerper, was Tallon ook actief in het onderwijs. Hij richtte in 1963 de afdeling Industrieel Ontwerp op bij de École Nationale Supérieure des Arts Décoratifs (ENSAD) in Parijs, waar hij veel jonge ontwerpers opleidde en inspireerde.

Tallon ontving talrijke onderscheidingen voor zijn werk, waaronder de Grand Prix National de la Création Industrielle in 1985. Zijn ontwerpen zijn opgenomen in de collecties van verschillende prestigieuze musea, waaronder het Centre Pompidou in Parijs en het Museum of Modern Art (MoMA) in New York.

Otl Aicher 
1922 - 1991
In 1974 startte Klaus Jürgen Maack de samenwerking met één van de toonaangevende Duitse grafische vormgevers van de 20e eeuw, Otl Aicher en werd er een hoog aangeschreven corporate design (huisstijl) gecreëerd, waarvan de essentiële kenmerken tot op de dag van vandaag behouden en verder ontwikkeld zijn.

De oorsprong van de bedrijfsidentiteit die in 1976 gelanceerd werd, kwam voort uit de gebruiksrechten van de pictogrammen die Otl Aicher had ontworpen voor de Olympische Spelen in München.

Als Managing Director van 1965 tot 2003 paste Klaus Jürgen Maack met radicale ideeën het familiebedrijf in een voortdurend veranderende markt aan, goed wetende dat een vooraf bepaalde richting nooit definitief kan zijn.

Klaus Jürgen Maack kon met ERCO in de jaren 60 de basis voor een nieuwe markt van de architectuurverlichting in Europa leggen. In 2015 was de onderneming de eerste klassieke armaturenfabrikant met een compleet op ledtechnologie gebaseerd productprogramma.

ERCO is vanaf het bewind van Klaus Jürgen Maack getransformeerd in een internationaal gerenommeerde specialist voor efficiënte architectuurverlichting met ledtechnologie. Het familiebedrijf wordt vandaag wereldwijd in circa 55 landen vertegenwoordigd met autonome verkoop- en partnerorganisaties.

Projecten:
Wereldberoemde gebouwen worden verlicht door ERCO. Dit zijn onder andere het Burj al Arab Hotel in Dubai, de Hagia Sophia in Istanbul, de Pinacoteca van het Vaticaan in Rome, het Grand Louvre met zijn glazen piramide in Parijs, het Guggenheim Museum in Bilbao, veilinghuis Christie's in New York en de luchthavens van Dubai, Londen-Stansted, Buenos Aires-Ezeiza en München/München 2.
Maar er zijn ook prestigieuze gebouwen in Duitsland die 's nachts worden verlicht door ERCO systemen. bijvoorbeeld de Brandenburger Tor, het Rijksdaggebouw, de Kanselarij en het Hotel Adlon in Berlijn.

Klaus Jürgen Maack maakte van ERCO een wereldwijd erkend merk dat vandaag de dag nog steeds "licht in plaats van armaturen" verkoopt.